تبریز یکی از تاریخی ترین شهرهای ایران است که در منطقه ای سردسیر میان کوه ها و دشت های سرسبز قرار گرفته است. با توجه به موقعیت جغرافیایی مهم تبریز، این شهر سال‌ها پایتخت حکومت‌های مقتدر ایران بوده و بسیاری از بناهای تاریخی تبریز در این سال‌ها ایجاد شده‌اند. دیدنی های اطراف تبریز نیز تلفیقی از آثار تاریخی و طبیعی از دیرباز است.در ادامه به معرفی برخی از جاهای دیدنی اطراف تبریز می پردازیم.
روستای کندوان
کندوان نام روستایی در قلب تبریز است که در واقع یکی از 3 روستای صخره ای جهان است و با آب و هوای عالی و دلپذیر خود پذیرای مسافران است. کندوان روستای عجیبی است که در ایران لنگ ندارد. 117 خانواده از این روستا در دل کوه زندگی می کنند و در کجای دنیا می توانید این تجربه ناب را داشته باشید و افرادی را ببینید که خانه هایشان در دل کوه است؟
اینجا منطقه ای کوهستانی با مراتع زیاد و هوای خنک، با مسیرهای آرام و بالکن های رنگارنگ جلوی چند خانه وجود دارد و همه اینها برای ما که کمتر این چیزها را در زندگی خود می بینیم شگفت انگیز است. روستای کندوان که به دلیل گدازه و مواد مذاب به جا مانده از دل آتشفشان و همچنین دخالت انسان در طول سالیان متمادی تبدیل به این روستا شده است، روستای کندوان به دلیل شکل ظاهری آن که شبیه به کندوی عسل است به این نام معروف شده است.
قلعه پشتاب
قلعه پشتاب یکی از دیدنی ترین و زیباترین مکان های اطراف تبریز است. این قلعه دیدنی در نزدیکی روستایی به همین نام و بر فراز کوهی صخره ای واقع شده است. پشتاب قلعه ای است که از دل تاریخ و با حوادث تلخ و شیرین خود بیرون آمده و اکنون پس از گذشت چندین سال همچنان قدرت و عظمت خود را حفظ کرده است. اطراف قلعه را صخره های خطرناک احاطه کرده و تنها راه ورود به آن گذرگاهی با 220 پله در قسمت شمالی قلعه است. بازدید از این قلعه، تماشای طبیعت اطراف آن و عبور از موانع برای رسیدن به این قلعه، خاص ترین تجربه سفر به تبریز را برای شما به ارمغان می آورد.
کلیسای سنت استپانوس جلفا
کلیسای سنت استاپونس یکی از جاهای دیدنی جلفا است که در محلی به نام قزل وانگ یا صومعه سرخ در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. این کلیسا در نزدیکی مرز جمهوری آذربایجان و در منطقه آزاد ارس قرار گرفته است و با کرانه جنوبی رودخانه ارس سه کیلومتر فاصله دارد.کلیسای سنت استپانوس مقدس از آن دسته کلیساهای مهم به شمار می رود که گذر سال ها و بلایای طبیعی نتوانسته خدشه ای بر عظمت و شکوه آن وارد کند. این کلیسا در سال های مختلف مرمت و بازسازی شده تا همچنان برای آیندگان و مردم ارامنه پابرجا بماند. کلیسا سنت استپانوس مقدس یکی از پرطرفدارترین دیدنی های آذربایجان شرقی به شمار می رود. این کلیسا نه تنها برای ارامنه ایران بلکه برای مردم ارامنه در سراسر جهان اهمیت دارد. هنوز اطلاعات دقیقی از قدمت این مکان تاریخی وجود ندارد اما عده ای معتقد هستند که کلیسا سنت استپانوس در قرن ششم میلادی ساخته شده است.
آبشار آسیاب خرابه
در طبیعت بی‌نظیر و سرسبز جلفا در استان آذربایجان شرقی یک آبشار جذاب و دیدنی جای خوش کرده است. آبشار آسیاب خرابه که بر خلاف اسمش بسیار آباد و زیباست و یکی از مقاصد محبوب برای طبیعت‌گردی و کمپینگ به شمار می‌رود.البته که برای گشت‌وگذار نیم‌روزه در اطراف تبریز هم می‌توانید روی آن حساب کنید. این آبشار در میان صخره‌های بزرگ و خزه‌ها محاصره شده و زیبایی آن را چندین برابر کرده است. این آبشار با حدود ۱۵ متر ارتفاع، در یک محوطه ۲۰۰ مترمربعی گسترده شده و از کوه بلندی به نام کوه کیامکی در منطقه دیزمار غربی ارسباران و شهرستان مرند و بخش زنوز سرچشمه می‌گیرد.مسیر آبشار آسیاب خرابه از بین گیاهان مختلف و خزه‌ها می‌گذرد و در نهایت به‌صورت رشته جویبارهایی به انتهای جریان آب پیوسته و به سمت شمال جاری می‌شود. در سمت دیگر دره آبشارهای دیگری وجود دارد که زیبایی و صدای دلنشین طبیعت در این منطقه را بیشتر می‌کند. از طرف دیگر صخره‌های صاف و یک‌دست بالای آبشار آن را تبدیل به محل مناسبی برای کمپ در طبیعت کرده است و به همین دلیل در فصل تابستان و بهار جذابیت زیادی برای طبیعت‌گردان دارد.
گنبد سرخ مراغه
گنبد سرخ مراغه از قدیمی‌ترین بناهای شهر مراغه می‌باشد و به گنبد قرمز هم معروف است. این گنبد یک مزار یا آرامگاه بزرگ است که البته با وجود تمام بررسی‌ها و خواندن کتیبه‌های درون آن، هنوز نام شخصی که در این مکان دفن شده است مشخص نیست و کسی از هویت آن خبر ندارد. تاریخچه گنبد سرخ مراغه، طبق اطلاعات به دست آمده از همان کتیبه‌ها به سال 542 هجری برمی‌گردد. گفته شده است این گنبد به دستور عبدالعزیز بی محمود، رئیس آن زمان آذربایجان ساخته شده است. این اطلاعات به طور پراکنده در کتیبه‌های غربی و شمالی گنبد نوشته شده است. نام معمار و سازنده گنبد سرخ نیز بنی بکر محمد بن بندان بن محسن است.منظره‌ی گنبد سرخ مراغه با گل‌های رنگارنگ و درخت‌ها و درختچه‌ها و بوته‌های سبز و تلفیقشان با معماری گنبد سرخ و رنگ آبی آسمان، چشم‌نواز و روح‌افزاست.
رصدخانه مراغه
رصدخانه مراغه یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم شهر مراغه است. این رصدخانه قدیمی و شگفت‌انگیز در زمان هلاکوخان و تحت نظر خواجه نصیرالدین طوسی ساخته شده است. البته امروزه این رصدخانه مثل دوران اوج و شکوه خود باقی نمانده و فقط بخش‌های کمی از آن مانده که می‌توانید بازدید کنید. با وجود این، حتی از روی خرابه‌های آن هم می‌توانید بفهمید که چه سازه شگفت‌انگیزی بوده است. اگر از علاقه‌مندان به تاریخ و البته نجوم هستید، فرصت سرزدن به رصدخانه مراغه را از دست ندهید.بنای رصدخانه روی تپهء بلندی در دو کیلومتری شمال مراغه واقع بوده که از طرف مشرق و جنوب به باغات و اراضی شهر مشرف است و به مناسبت دور بودن از کوههای بلند افق بازی دارد. روی تپهء مزبور که فعلا به کوه رصد معروف است محوطهء مسطحی به وسعت ده هزار متر مربع ملاحظه می شود که بنای رصدخانه در وسط آن قرار گرفته بوده است.
