مالیات بر ارزش افزوده یک مالیات بر مصرف است. این مالیات روی کالاها و خدمات اعمال می شود، به همین دلیل است که به عنوان مالیات بر کالا و خدمات هم شناخته می شود. این نام به این واقعیت اشاره دارد که مالیات بر “ارزش افزوده” است، که به قیمت فروش یک محصول پس از کسر هزینه مواد و سایر نهاده های مشمول مالیات گفته می شود.
سفر با هواپیما همیشه جذاب تر از سفر با سایر وسایل نقلیه بوده و دلیل آن را می توان در سرعت بالا سفر، امنیت و آسایش و رفاه آن دانست. برای سفر هوایی در داخل کشور و خرید بلیط آن طبق قانون مسافران موظف به پرداخت هزینه هایی چون مالیات و عوارض به علاوه قیمت پایه بلیط می باشند. مالیات ۹ درصدی که تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده بوده فقط در سفر های داخل ایران موضوعیت داشته و برای سفر های خارجی صدق نمی کند. درآمد های حاصله از منبع مالیات بر ارزش افزوده پرواز هم برای توسعه بهداشت عمومی، شهرداری و خزانه دولتی اختصاص پیدا می کند.
یکی از فاکتور هایی که بر قیمت تمام شده خرید بلیط هواپیما تاثیر می‌گذارد، عوارض و مالیات بر ارزش افزوده آن است. طبق قانون مسافران باید آن را پرداخت کنند و هزینه مالیات بر ارزش افزوده بر عهده مسافر می باشد. رقم این مالیات ۹ درصد بوده و قیمت تمام شده بلیط هواپیما را افزایش می دهد.راحت ترین شیوه برای خرید بلیط هواپیما خرید آن به صورت آنلاین می باشد و بلیط آنلاینی که خریداری می‌کنید فرقی از لحاظ قیمت با بلیطی که به شیوه های دیگر خریداری می‌شود، ندارد و گاها ممکن است در برخی مواقع شامل تخفیفاتی هم بشود.
ارزش افزوده بلیط هواپیما داخلی
مطابق متن صریح قانون سازمان هواپیمایی کشوری، تمام شرکت های هواپیمایی داخلی و خارجی باید نسبت به رعایت قانون مالیات بر ارزش افزوده التزام عملی داشته باشند و رقم آن را به هزینه تمام شده بلیط ها بیفزایند.بر اساس دستور العمل صادره توسط سازمان هواپیمایی کشور در بهمن 1400 تمامی شرکت های فعال هواپیمایی داخلی، خارجی و نمایندگان فروش آنها، ملزم به رعایت قانون مالیات بر ارزش افزوده بلیط هواپیما بوده و بایستی این مبلغ را بر روی نرخ بلیط های خود لحاظ کنند. البته خبر گرفتن مالیات بر ارزش افزوده از مسافران خبر جدیدی نبوده، زیرا که تا پیش از این 5 درصد از بهای بلیط تحت عنوان عوارض شهرداری از مسافران گرفته می شد که هم اکنون این 5 درصد حذف و به جای آن 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده در هنگام رزرو بلیط های هواپیمایی از مسافران گرفته می شود.
مالیات بر بلیط های هواپیمایی از سویی گرفته می شود، در حالی که بر اساس بند 13 ماده 9 قانون مالیاتی بر ارزش افزوده، خدمات حمل و نقل بار و مسافر درون و برون شهری داخلی و بین المللی ریلی، جاده ای و دریایی از پرداخت مالیات معاف می باشد. موضوعی که باعث افزایش قیمت سفر هوایی نسبت به سایر روش های حمل و نقل و افزایش رشد بهای بلیط هواپیما شده است.
سازمان هواپیمایی کشور دستورالعملی صادر کرده است که بر اساس آن همه نمایندگان فروش بلیط هواپیما و همچنین همه شرکت‌های هواپیمایی موظف هستند که مالیات بلیط هواپیما را پرداخت کنند.ارزش افزوده بلیت هواپیما که به میزان 9 درصد است، از مسافران اخذ و به طور مستقیم به اداره مالیاتی واریز می‌شود. اداره مالیات این مبلغ را در موارد مختلفی هزینه می‌کند. از این مبلغ، یک درصد، صرف سلامت عمومی و توسعه بهداشت عمومی، چهار درصد صرف عوارض شهرداری و چهار درصد دیگر به خزانه دولت واریز می‌شود.
ارزش افزوده بلیط هواپیما خارجی
براساس آخرین دستورالعمل های صادر شده توسط سازمان هواپیمایی کشوری در تاریخ 21 بهمن 1400 که عنوان می کند، “با توجه به اینکه قانون مالیات بر ارزش افزوده مختص به عرضه کالا و خدمات در ایران بوده لذا شامل پروازهای خارجی نخواهد شد. ” پروازهای خارجی مشمول مالیات نیست. به عبارت دیگر ارزش افزوده تنها در حالتی اعمال شده که کالا، جنس و یا بلیط در ایران مورد مصرف واقع شود. در بلیط هواپیما خارجی با توجه به اینکه مسافر به خارج از کشور سفر می کند. امکان اخذ مالیات بر اساس قانون وجود ندارد.
هزینه های در ارتباط با ارزش افزوده بلیط هواپیما
در بالاتر به این مورد اشاره کردیم که ۹ درصد از مالیات ارزش افزوده بلیط هواپیما به‌صورت مستقیم به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می‌شود. سازمان امور مالیاتی موظف است یک درصد از آن را به توسعه بهداشت عمومی، ۴ درصد را به شهرداری و ۴ درصد را به خزانه دولت واریز کند. بنابراین ۴ درصد به مبلغ پایه بلیط‌ها اضافه می‌شود.طبق دستورالعمل‌هایی که توسط سازمان هواپیمایی کشوری در تاریخ ۲۱ بهمن ۱۴۰۰ صادر شد، از آن جایی که قانون مالیات بر ارزش افزوده تنها مختص خدمات در ایران است، دیگر هزینه‌ای به پروازهای خارجی اضافه نمیشود. در حقیقت پروازهای خارجی مشمول پرداخت مالیات نیستند.ارزش افزوده تنها در صورتی به خدمات تعلق می‌گیرد که در ایران مورد استفاده قرار بگیرد، بنابراین از آن جایی که در بلیط هواپیما خارجی، مسافر به خارج از کشور سفر می‌کند، دیگر نباید مالیاتی طبق قانون بالا از مسافر اخذ شود.
نحوه محاسبه ارزش افزوده بلیط هواپیما
خرید بلیط هواپیما حدود ۹ درصد مالیات دارد و پرداخت این مالیات هم بر عهده مسافر بوده و این امر سبب می شود تا هزینه تمام شده سفر با هواپیما کمی گران تر باشد. چنان چه در مورد شیوه محاسبه و هزینه کرد این مالیات کنجکاو هستید باید بدانید که ۹ درصد از قیمت نهایی بلیط هواپیما مستقیم به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز می شود.
اگر قیمت درج شده با احتساب مالیات بر ارزش افزوده باشد، مالیات بر ارزش افزوده در قیمت نهایی لحاظ می شود. یعنی زمانی که قصد خرید یک یا چند محصول را دارید از قبل روی فاکتور ظاهر می شود. اگر می خواهید آن را محاسبه کنید، فقط به قیمت و مقدار درصد توجه کنید، زیرا ممکن است متفاوت باشند.
با تقسیم این مبلغ و درصد مالیات بر ارزش افزوده شروع کنید. اما شما چگونه این را انجام می دهید؟ ساده است. اگر مبلغ با احتساب مالیات بر ارزش افزوده 2000 تومان و درصد مالیات بر ارزش افزوده 10 درصد باشد، قیمت با احتساب مالیات بر ارزش افزوده (2000 تومان) را بر 110 تقسیم می کنید. این به شما قیمت بدون احتساب مالیات بر ارزش افزوده را می دهد، یعنی 1818.18 تومان. شما باید نتیجه، یعنی 1818.18 تومان را از مبلغ فاکتور با احتساب مالیات بر ارزش افزوده (2000 تومان) کم کنید.
این به شما 181.82 تومان می دهد، به این معنی که این آخرین مبلغ مالیات بر ارزش افزوده است که باید در فاکتور لحاظ شود. اگر درصد مالیات بر ارزش افزوده 20 درصد است، باید آن را بر 1.20 تقسیم کنید. اگر 15 درصد باشد 1.15 می شود. ایده این است که عدد 1 را به درصد کل اضافه کنید.